Το ετήσιο τσεκ-απ των ανδρών - Ποιες εξετάσεις επιβάλλει

Κοινή πεποίθηση αποτελεί ότι ο καθένας μας θα πρέπει σε τακτά χρονικά διατήματα να υποβάλλεται σε κάποιες προληπτικές εξετάσεις προκειμένου να ανιχνεύσει έγκαιρα τυχόν προβλήματα.

Επικρατεί όμως μια τεράστια σύγχυση σχετικά με τον τύπο των εξετάσεων που θα πρέπει να περιλαμβάνει ένας τέτοιος έλεγχος, καθώς και με το χρονικό διάστημα στο οποίο είναι απαραίτητο να επαναλαμβάνεται.

Στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί δίνονται σαφείς οδηγίες και κατευθύνσεις στον ανδρικό πληθυσμό, που όπως είναι γνωστό...
αποφεύγει τον γιατρό, για τις βασικές εξετάσεις που πρέπει να υποβάλλεται κάθε χρόνο.

Του Ηλία Σιακαβέλλα παθολόγου

Η Εθνική Ένωση των Οικογενειακών Γιατρών στις Η.Π.Α. εξέδωσε τον Ιούλιο του 2013 τιςαναθεωρημένες οδηγίες προς τα μέλη της σχετικώς με τον προληπτικό έλεγχο ορισμένων παθήσεων. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες εθνικές ιατρικές ενώσεις με πάνω από 110.000 γιατρούς-μέλη.

Ας σημειωθεί ότι μια στις τέσσερις επισκέψεις των πολιτών σε γιατρό στις Η.Π.Α. γίνονται στον οικογενειακό γιατρό τους. Η Ένωση έλαβε υπόψη της κατευθυντήριες οδηγίες από ενώσεις γιατρών με άλλες ειδικότητες καθώς και τα συμπεράσματα από τελευταίες μεγάλες κι ισχυρές μελέτες.

 

Μέρος αυτών των επισήμων οδηγιών κλινικής πρακτικής σας παρουσιάζω παρακάτω:

 

ανεύρισμα κοιλιακής αορτής

Οι άνδρες ηλικίας από 65 έως 75 ετών που υπήρξαν έστω και για μία περίοδο της ζωής τους καπνιστές πρέπει να ελεγχθούν με υπερηχογράφημα τουλάχιστον μία φορά για ανεύρυσμα στην κοιλιακή αορτή. Πρόκειται για το μεγάλο αγγείο που ξεκινά από την καρδιά και κατεβαίνοντας στην κοιλιά διακλαδίζεται και χορηγεί αίμα σε όλα τα όργανα μας. Η οδηγία αυτή δεν αφορά άνδρες που δεν κάπνισαν ποτέ τους συστηματικώς.

 

ουρολοίμωξη

Άνδρες χωρίς συμπτώματα ουρολοίμωξης (δυσκολία ή τσούξιμο κατά την ούρηση) δεν χρειάζεται να κάνουν γενική εξέταση ούρων, για να ελέγξουν αν έχουν μικρόβια στα ούρα (=ασυμπτωματική βακτηριουρία).

 

πρόληψη καρδιαγγεακών επεισοδείων

Επιβάλλεται να παίρνουν καθημερινώς ασπιρίνη οι άνδρες μεταξύ 45 κι 79 ετών που το όφελος από την προστασία για έμφραγμα της καρδιάς υπερέχει του κινδύνου μιας αιμορραγίας από το στομάχι ή το έντερο. Το αν πληρούν τα κριτήρια και τι δόση ασπιρίνης θα παίρνουν για την πρόληψη καρδιαγγειακών επεισοδίων, θα το υποδείξει ο γιατρός τους. Δεν ισχύει η οδηγία για άνδρες κάτω τω 45 ή άνω των 80 ετών.

 

αφροδίσια νοσήματα

Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι οι άνδρες πρέπει να ελέγχονται για λοίμωξη από Χλαμύδια αν δεν έχουν συμπτώματα.

Δεν συστήνεται ως εξέταση ρουτίνας ο έλεγχος για γονόρροια (=βλεννόροια) σε άνδρες που έχουν χαμηλό κίνδυνο για μια τέτοια λοίμωξη, ενώ δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία υπέρ ή κατά για όσους έχουν αυξημένο κίνδυνο να εκτεθούν σε αυτή τη νόσο.

 

υπερλιπιδαιμία 

Άνδρες έως 20 ετών δεν χρειάζεται να ελέγχουν τα λιπίδιά τους ως εξέταση ρουτίνας (χοληστερόλη, τριγλυκερίδια, καλή και κακή χοληστερόλη, λιποπρωτεΐνη -α-). Για τους άνδρες 20 έως 35 ετών ο έλεγχος ενδείκνυται μόνο αν ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για καρδιαγγειακό πρόβλημα (π.χ. καπνιστές, παχύσαρκοι, διαβητικοί, υπερτασικοί κλπ). Στους μη έχοντες παράγοντες κινδύνου αυτής της ηλικιακής ομάδας δεν συνιστάται ο οπωσδήποτε έλεγχος. Για τους άνδρες άνω των 45 ετών επιβάλλεται ο λιπιδικός έλεγχος σε κάθε περίπτωση.

 

οστεοπόρωση

Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία για το αν ωφελεί ο προλητικός έλεγχος για οστεοπώρωση στους άνδρες. Επίσης, τα στοιχεία που υπάρχουν από τις σχετικές έρευνες δεν επαρκούν για να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα ότι τα συμπληρώματα με βιταμίνη D και ασβέστιο βοηθούν ή όχι στην πρόληψη του πρώτου κατάγματος από οστεοπώρωση.

 

 καρκίνος παχέως εντέρου

Όλοι οι άνω των 50 ετών κα μέχρι τα 75 τους επιβάλλεται να κάνουν έλεγχο με κολονοσκόπηση κι αναλόγως των ευρημάτων ο γιατρός τους θα καθορίσει τη συχνότητα επανάληψης της εξέτασης. Η οδηγία ισχύει και για τους άνω των 75 ετών, αλλά μόνο αν ο γιατρός τους κρίνει ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο, ενώ στους 86 ετών και πάνω δε συνιστάται να κάνουν κολονοσκόπηση.

 

στεφανιαία νόσος

Όσοι δεν έχουν συμπτώματα κι έχουν χαμηλό ή ενδιάμεσο κίνδυνο για στεφανιαία καρδιοπάθεια (κάτι που το εκτιμά ο γιατρός τους) δεν χρειάζεται να κάνουν προληπτικώς καρδιογράφημα ή δοκιμασία κοπώσεως.

 

υπέρταση

Όσοι είναι άνω των 18 ετών πρέπει να ελέγχουν μια φορά το χρόνο σε συνεχόμενες καθημερινές επί 7-10 ημέρες την πρωινή πίεσή τους πριν σηκωθούν από το κρεββάτι. Για τους κάτω από αυτήν την ηλικία δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία για όφελος ή μη ενός τέτοιου προληπτικού ελέγχου.

 

 καρκίνος προστάτη

Δεν συνιστάται ο έλεγχος ρουτίνας για πρόληψη του καρκίνου του προστάτη με τη μέτρηση του προστατικού αντιγόνου (PSA) στο αίμα.

 

παθήσεις θυρεοειδούς

Τα σχετικά στοιχεία δεν ξεκαθαρίζουν το όφελος ή μη από τον προλησπτικό έλεγχο ρουτίνας για ασθένειες του θυρεοειδούς, ενώ δε συνιστάται η χρήση του υπερηχογραφήματος για την ανεύρεση καρκίνου του θυρεοειδούς σε ασθενείς χωρίς συμπτώματα.